Erdincozy
Üye
- Katılım
- 10 Temmuz 2025
- Konular
- 8
- Mesajlar
- 26
- Tepkime puanı
- 71
- Şehir
- İstanbul
İnsanlar Sigaraya Neden ve Nasıl Başlar?
Sigaraya başlama genellikle ergenlik döneminde (11-18 yaş arası) gerçekleşir ve Türkiye'de başlama yaşı bazı araştırmalara göre 11'e kadar düşmüştür. Çoğu insan yetişkin olmadan önce denemeye başlar, çünkü bu dönemde beyin gelişimi devam eder ve nikotin bağımlılığı çok hızlı oluşur. Nikotin, beyinde dopamin salgılatır; bu da kısa süreli rahatlama ve keyif hissi verir, ancak uzun vadede bağımlılık yaratır.

Nasıl Başlar?
Genellikle sosyal ortamda ilk deneme: Bir arkadaşın uzattığı sigarayla merak edip çekmekle başlar. İlk çekişler öksürük, baş dönmesi gibi hoş olmayan etkiler yaratır, ama kişi devam ederse nikotin etkisi devreye girer.
Deneme aşaması: Çoğu genç "bir kere deneyeceğim" diye başlar, ama sosyal baskı veya tekrarlanan denemelerle düzenli içime dönüşür.
Bağımlılık oluşumu: Nikotin hızla beyne ulaşır (10 saniye içinde), ödül sistemi tetiklenir. Vücut tolerans geliştirir, daha fazla içme ihtiyacı doğar. Yoksunluk belirtileri (huzursuzluk, sinirlilik) çıkınca kişi tekrar içer ve döngü başlar.
Neden Başlar? (En Yaygın Nedenler)
Araştırmalara ve uzman görüşlerine göre başlama nedenleri şöyle sıralanabilir:
Arkadaş çevresi ve akran baskısı (%60-70 oranında en başta gelen neden): Arkadaşlar içiyorsa, kabul görmek veya "dışlanmamak" için başlanır. Gençler rol modellerini (arkadaş, ünlü) taklit eder.
Merak: "Nasıl bir his acaba?" diye deneme. Özellikle ergenlikte risk alma davranışı yaygındır.
Havalı veya olgun görünme isteği: Sigara içmek "büyük" veya "cool" hissettirir. Medya, filmler bu imajı destekler.
Aile etkisi: Ebeveynlerden biri içiyorsa risk 4 kat artar. Evde sigara içilmesi normalleştirir.
Stres, kaygı veya duygusal sorunlarla baş etme: Can sıkıntısı, aile/okul sorunları, depresyon, gelecek kaygısı gibi nedenlerle "rahatlatır" sanılır. Ancak nikotin aslında kaygıyı uzun vadede artırır; kısa süreli rahatlama yoksunluk gideriminden gelir.
Zevk alma veya alışkanlık: Bazıları keyif için devam eder, çay/kahve gibi eşlik eder.
Sigara kullanımı, çözülebilir bir toplumsal sorundur. Ancak toplumumuz ekonomik ve sosyal açıdan daha ağır sorunlarla mücadele ederken, bu tür nispeten önemsiz konuları şikâyet ederek moderatörleri meşgul etmeyi doğru bulmuyorum. Enerjimizi gençlerimize sigaradan çok daha tehlikeli olan adaletsizlik, haksızlık ve hukuksuzluk konularında bilinç ve eğitim aşılamaya yöneltelim.
Sigaraya başlama genellikle ergenlik döneminde (11-18 yaş arası) gerçekleşir ve Türkiye'de başlama yaşı bazı araştırmalara göre 11'e kadar düşmüştür. Çoğu insan yetişkin olmadan önce denemeye başlar, çünkü bu dönemde beyin gelişimi devam eder ve nikotin bağımlılığı çok hızlı oluşur. Nikotin, beyinde dopamin salgılatır; bu da kısa süreli rahatlama ve keyif hissi verir, ancak uzun vadede bağımlılık yaratır.

Nasıl Başlar?
Genellikle sosyal ortamda ilk deneme: Bir arkadaşın uzattığı sigarayla merak edip çekmekle başlar. İlk çekişler öksürük, baş dönmesi gibi hoş olmayan etkiler yaratır, ama kişi devam ederse nikotin etkisi devreye girer.
Deneme aşaması: Çoğu genç "bir kere deneyeceğim" diye başlar, ama sosyal baskı veya tekrarlanan denemelerle düzenli içime dönüşür.
Bağımlılık oluşumu: Nikotin hızla beyne ulaşır (10 saniye içinde), ödül sistemi tetiklenir. Vücut tolerans geliştirir, daha fazla içme ihtiyacı doğar. Yoksunluk belirtileri (huzursuzluk, sinirlilik) çıkınca kişi tekrar içer ve döngü başlar.
Neden Başlar? (En Yaygın Nedenler)
Araştırmalara ve uzman görüşlerine göre başlama nedenleri şöyle sıralanabilir:
Arkadaş çevresi ve akran baskısı (%60-70 oranında en başta gelen neden): Arkadaşlar içiyorsa, kabul görmek veya "dışlanmamak" için başlanır. Gençler rol modellerini (arkadaş, ünlü) taklit eder.
Merak: "Nasıl bir his acaba?" diye deneme. Özellikle ergenlikte risk alma davranışı yaygındır.
Havalı veya olgun görünme isteği: Sigara içmek "büyük" veya "cool" hissettirir. Medya, filmler bu imajı destekler.
Aile etkisi: Ebeveynlerden biri içiyorsa risk 4 kat artar. Evde sigara içilmesi normalleştirir.
Stres, kaygı veya duygusal sorunlarla baş etme: Can sıkıntısı, aile/okul sorunları, depresyon, gelecek kaygısı gibi nedenlerle "rahatlatır" sanılır. Ancak nikotin aslında kaygıyı uzun vadede artırır; kısa süreli rahatlama yoksunluk gideriminden gelir.
Zevk alma veya alışkanlık: Bazıları keyif için devam eder, çay/kahve gibi eşlik eder.
Sigara kullanımı, çözülebilir bir toplumsal sorundur. Ancak toplumumuz ekonomik ve sosyal açıdan daha ağır sorunlarla mücadele ederken, bu tür nispeten önemsiz konuları şikâyet ederek moderatörleri meşgul etmeyi doğru bulmuyorum. Enerjimizi gençlerimize sigaradan çok daha tehlikeli olan adaletsizlik, haksızlık ve hukuksuzluk konularında bilinç ve eğitim aşılamaya yöneltelim.