Karadeliklerin Saçı Yok mu? Yeni Kanıtlar

Katılım
23 Ağustos 2025
Konular
83
Mesajlar
105
Tepkime puanı
1,206
Şehir
İzmir
Einstein'ın Genel Görelilik teorisi, karadeliklerin kütleleri ve dönüşleriyle (spin) tamamen tanımlanan, şaşırtıcı derecede basit nesneler olduğunu öne sürer. Bu düşünce, popüler olarak “karadeliklerin saçı yoktur” ifadesiyle dile getirilir.

Teorik olarak, elektrik yükü üçüncü bir parametredir, ancak gerçek astrofiziksel karadelikler ihmal edilebilir bir yüke sahiptir. Yine de, kuantum teorisi karadeliklerin oluşumlarına veya tarihlerine dair ipuçları barındıran, "saç" olarak adlandırılan daha incelikli özellikler gizleyebileceğini ima eder.

Yakın zamanda, astrofizikçiler son on yılda toplanan devasa kütle çekimsel dalga verilerini kullanarak bu fikri araştırmaya başladılar.

Karadelikler birleştiğinde, ortaya çıkan nesne sadece kütle ve dönüş (spin) ile tanımlanan karakteristik şekillerde titreşir. Eğer fazladan bir "saç" olsaydı, bu kütle çekimsel dalga sinyallerinde ince sapmalar ortaya çıkardı.

Niels Bohr Enstitüsü'nden Vitor Cardoso liderliğindeki bir analizde, araştırmacılar 22 birleşen karadelikten gelen verileri birleştirdi ve Einstein'ın tahminlerinden sapmaları test etmek için KU Leuven'deki bir ekip tarafından geliştirilen teorik modelleri uyguladı.

Bulguları, yüzde 95 güvenilirlikle, herhangi bir "saçın" olay ufkunun 40 kilometre yakınına kadar bulunması gerektiğini gösteriyor; bu, mevcut dedektörler için etkili bir şekilde görünmez kalacak kadar yakın bir mesafedir.

Bu sonuç, karadeliklerin "saçsızlık varsayımına" dikkat çekici bir hassasiyetle uyduğunu göstererek Genel Görelilik teorisini pekiştiriyor. Eğer kuantum etkileri karadeliklere "saç" kazandırıyorsa, bu saçın olay ufkunun yakınındaki güçlü kütle çekimi içinde saklanan, son derece incelikli bir şey olması gerekir. Çıkarım açıktır: Şimdilik, karadelikler pürüzsüz, özelliklerden yoksun varlıklardır.

İleriye dönük olarak, yaklaşan Hindistan'ın 2030 civarında açılacak tesisi ve ABD'nin Cosmic Explorer ile Avrupa'nın Einstein Teleskopu gibi yeni nesil dedektörler dahil olmak üzere daha fazla kütle çekimsel dalga gözlemevi, gelişmiş hassasiyet vaat ediyor.

Bu gelişmiş sistemler, bir futbol sahası ölçeğindeki sapmaları bile tespit edebilme kapasitesine sahip olabilir. Bu durum, Einstein'ın teorisini olağanüstü bir kesinlikle doğrulayabilir ya da beklenmedik yeni bir fiziği ortaya çıkarabilir.
IMG 20250828 183215
 

Geri
Üst